Het toepassen van humane eindpuntenHumaan eindpunt De eerste indicatie in een dierexperiment van (mogelijke) pijn en/of ongerief dat, binnen de context van de te behalen wetenschappelijke eindpunten, gebruikt kan worden voor het humaan doden van het dier of het wegnemen of verlichten van de pijnlijke en/of stressvolle procedures. is relevant wanneer rekening moet worden gehouden met morele, wetenschappelijke of wettelijke afwegingen.
- Morele overwegingen
- het proefdier ondergaat meer pijnPijn De negatieve zintuiglijke en emotionele ervaring die wijst op een bewustzijn bij het dier van beschadiging of dreiging van beschadiging van het lichaam. De negatieve ervaring brengt veranderingen in het gedrag en de fysiologie van het dier teweeg, die erop zijn gericht de schade te beperken of te vermijden, de kans op herhaling van de beschadiging te voorkomen en herstel te bevorderen., lijdenLijden Een negatieve emotionele toestand, die voortvloeit uit nadelige fysieke, fysiologische en psychologische omstandigheden, in overeenstemming met de cognitieve capaciteit van de diersoort, het individu, en levenservaring. of chronisch ongeriefOngerief Discomfort. Een status van pijn en distress in proefdieren. dan kan worden gerechtvaardigd;
- het dier kan door de aanwezigheid van pijn of ongerief belangrijke activiteiten en gedragingen niet meer verrichten.
- Wetenschappelijke overwegingen
- de wetenschappelijke doeleinden van het experiment zijn behaald en het aanhouden van het dier draagt niet meer bij aan de resultaten van het onderzoek of kunnen zelfs interfereren met de resultaten;
- duidelijk is dat de doeleinden van het experiment niet gerealiseerd kunnen worden;
- het aanhouden van het dier zal kunnen leiden tot verlies van gegevens (bijvoorbeeld doordat het dier na sterfte door autolyseAutolyse Ontledingsproces binnen de cellen, uiteindelijk leidend tot ontbinding van het lichaam. Autolyse maakt organen en weefsels ongeschikt voor pathologisch onderzoek. Het toepassen van humane eindpunten draagt er toe bij dat organen en weefsels nog in goede staat verkregen worden. niet meer geschikt is voor pathologisch onderzoek, of door kooigenoten wordt aangevreten).
- Wettelijke overwegingen
- ‘De lidstaten dragen er zorg voor dat het fokken, de huisvesting en de verzorging alsook de in procedures gebruikte methoden worden verfijnd teneinde elke vorm van pijn, lijden, angst en blijvende schade die de dieren kunnen ondervinden, te voorkomen of tot het minimum te beperken’ (Richtlijn 2010/63/EU, art.4.3.);
- ‘De dood als eindpunt van een procedure moet zoveel mogelijk worden vermeden en worden vervangen door in een vroege fase vaststelbare, humane eindpunten. Wanneer de dood als eindpunt onvermijdelijk is, dient de procedure zo te worden opgezet dat:
- zo weinig mogelijk dieren sterven, en
- de duur en intensiteit van het lijden van het dier zo gering mogelijk worden gehouden en de dood, voor zover mogelijk, pijnloos is’ (Richtlijn 2010/63/EU, art.13.3).
